“Jeśli masz dwie drogi do wyboru wybieraj zawsze trudniejszą dla siebie” - postulat heroizmu moralnego w literaturze XX wieku. I Wiek XX - czasem gwałtownych przemian społeczno-politycznych wpływających na kształtowanie się światopoglądu, kanonów postępowania i wartości. 1. - Europa na przełomie wieków: a) nastroje katastroficzne związane z fin de siecle, b) dynamika sytuacji społeczno-politycznej, • niepewność jutra związana ze wzrostem nastrojów pełnych wrogości i niechęci, • bezrobocie, kryzysy gospodarcze, spadek wartości pieniądza, • konflikty klasowe mające swoje podłoże w wyzysku najbiedniejszych warstw społeczeństwa, c) nastroje niepodległościowe oraz narodowowyzwoleńcze, • I wojna światowa -> Polska jako suwerenne państwo pod wieloletnim nieistnieniem, - Ludzkość wobec zawieruchy wojennej a) obrona zagrożonej ojczyzny - przykłady męstwa oraz poświęcenia dla sprawy, b) życie w okupowanym kraju - filozofia pracy i przetrwania “Patriotyczne jest źle pracować bo pracodawcą jest Niemiec.” c) wykształcenie określonej postawy moralnej sposobem na przetrwanie piekła obozowej rzeczywistości, - Budowa nowej, powojennej rzeczywistości, kreowanie nowego sposobu życia oraz podstaw moralnych • dzieła literackie zawierające moralne pouczenia i dylematy • literatura skarbnicą wartości, 2. - Poszukiwanie nowej drogi w sposobie zaistnienia w społeczeństwie, próba odnalezienia wartości, które mogłyby stać się podstawą egzystencji i działania, - Poświęcenie jako miernik wartości człowieka, - Rezygancja z egoizmu, narcyzmu, pragnienie zaspokojenia własnych potrzeb na rzecz umiłowania człowieka, filantropii i bezinteresowności 3. HEROIZM MORALNY jako przykład poszukiwania właściwej drogi w otaczającej rzeczywistości. a) polegający na bohaterstwie, męstwie i śmiałości w wyznawaniu prawd i wartości moralnych, b) napotykający na przeszkody wynikające ze schematów myślowych, popularnych kanonów zachowań lub okoliczności, c) budzący zaniepokojenie, podziw lub wrogość, d) będący poszukiwaniem sensu życia i granicy pomiędzy dobrem a złem. II. “Jeśli masz dwie drogi do wyboru wybieraj zawsze trudniejszą dla siebie” - postulat heroizmu moralnego w literaturze XX wieku. 1. Twórczość Żeromskiego niosąca posłannictwo duchowe propaguje młodopolski model zachowań • ofiarność w walce o wyzwolenie narodu połączona ze sprzeciwem wobec nierówności i krzywdy społecznej, • heroiczny bunt człowieka wobec rzeczywistości, • próba odbudowy, na różnych płaszczyznach, niepodległego szczęścia ojczyzny, a) walka o wyzwolenie ojczyzny wbrew zaborcy, prowokacjom oraz wewnętrznemu rozłamowi w społeczeństwie, • pragnienie bycia do końca wiernym ojczyźnie i rodakom, - Ofiarność i determinacja Szymona Winrycha z opowiadania “Rozdziobią nas ...”, - Krytyka rezygnacji i lojalizmu - postać księcia Odrowąża w “Wiernej rzece”, b) walka z zakłamaniem, wyzyskiem i uciskiem społecznym mimo braku oparcia i poparcia w najbliższym otoczeniu, c) próby zdemaskowania różnych objawów podłości i marazmu społecznego. - Doktor Piotr walczący o dobro ogółu, prawda i uczciwość kosztem szczęścia osobistego; jego sprzeciw wobec egoizmu klas posiadających wyniszczających lud (również “słowo o bandosie”) d) próba walki z chorobami, fizycznym i duchowym skalaniem człowieka, - P. Stanisława Bozowska (boh. “Siłaczki”) wierząca w ideały, pragnąca krzewić dobro i wiedzę za wszelką cenę, - Doktor Judym z “Ludzi bezdomnych” stawiający dobro ogółu ponad wszystko, 2. II-ga wojna światowa okresem próby oraz trudnych życiowych przeszkód - próba ocalenia człowieczeństwa jako jedynej wartości, o którą warto walczyć, dla której warto się poświęcać “Aby wypełnić ludzkie serca wystarczy walka prowadząca ku szczytom.” A. Camus “mit Syzyfa” a) poprzez ocalenie wartości narodowych - Greczynki śpiewające hymn narodowy, czerpiące z niego siłę i nadzieję (“Wiza” - Z. Nałkowska) “To nie była siła fizyczna To była siła tęsknoty i pragnienia” b) ocalanie człowieczeństwa za cenę istnienia - “Przy torze kolejowym” Z. Nałkowska -> ukazanie postawy jednostek; - mężczyzna odbierający życie rannej kobiecie -> działanie uznane za najwyższy akt łaski i woli - kobieta zbierająca martwe niemowlęta i dziewczyna decydująca się na śmierć - mimo iż jej ocalenie w obozie będzie bardzo prawdopodobnym - bohaterki opowiadania “U nas w Auschwitzu” Borowskiego ratujące godność poprzez wybranie sposobu śmierci, stanowienia samemu o sobie. “W tym świecie można zachować człowieczeństwo za cenę istnienia” - Natalia Lwowna - “Inny świat” Grudzińskiego • ponawiane próby samobójcze aby zakończyć koszmar obozowego życia, • “Ostatecznie należy się tylko do samego siebie - przynajmniej w wyborze rodzaju i czasu śmierci” - Hanna Krall - “Zdążyć przed Panem Bogiem”: powstańcy zmuszeni do “dokonania wyboru między życiem a śmiercią” będącą “ostatnią szansą zachowania godności” • lekarka podająca dzieciom truciznę (oczekująca na rozstrzelanie); samopalenie (siedzenie na murach getta); kobieta mająca możliwość ocalenia dzięki “numerkowi”, wybierająca śmierć przy boku matki • pragnienie godnej śmierci, “mężnej śmierci” w “Początku” A. Szczypiorskiego: Hemo i jego ojciec - Jerzy Fichtenblaum c) ocalenie człowieczeństwa poprzez miłość do drugiego człowieka, niesienie pomocy, litość i współczucie, - “Dzieci i dorośli w Oświęcimiu” Z. Nałkowskiej - lekarz ratujący małych chłopców, ryzykujący utratą zdrowia a nawet życia, - “Człowiek jest mocny” - postawa chłopa, który bezinteresownie udziela pomocy zbiegłemu Żydowi, - “godność człowieka naprawdę leży w jego uczuciu” T. Borowski “Pożegnanie z Marią” - uczucie, miłość, podtrzymujące przy życiu głównego bohatera, stanowiące jedyny cel i sens, - poczucie solidarności; więzi, udzielanie sobie wzajemnej pomocy, która pomogła przetrwać: “Jeden dzień ...” - A. Sołżenicyna “Przecież ten sąsiad każdy twój kęs liczy, choćbyś całkiem nie miał sumienia, złamiesz się, dasz” - “Zdążyć przed Panem Bogiem” - H. Krall • miłość, będąca sposobem na przetrwanie • “Otóż być z kimś, to była w getcie jedyna możliwość życia” - pomoc w ocalaniu ludzi z powołania (siostra Weronika), obowiązku (sędzia Romnicki), z ludzkiego odruchu (Filipek), z przyjaźni (Pawełek) i miłości (Jerzy Fichtenblaum): bohaterowie “Początku” A. Szczypiorskiego - Dr Rieux - poświęcający swój czas, zdolności i siły dla ratowania “zadżumionych” - Rambert - rezygnujący z ucieczki, nie chce być “samym tylko szczęśliwym” - ojciec Panelaux - czyniący dobro w imię służby człowiekowi oraz Tarrou i Grand : bohaterowie “Dżumy” A. Camusa udowadniający swoją postawą, iż prawdziwe szczęście oraz pełnię człowieczeństwa zdobywa się poprzez pomoc najbardziej potrzebującym • “Trzeba tylko iść naprzód w ciemnościach, trochę na oślep, próbować czynić dobrze.” d) próba ratowania człowieczeństwa poprzez męczeństwo i wyrzeczenia: - Dwojra Zielona pragnąca przetrwać za wszelką cenę, znosząca największe cierpienia “aby dać świadectwo prawdzie” - Z. Nałkowska - “aby w miejsce pokonanej litości rozdmuchać w stygnącym popiele swojego życia wysoki płomień z ostatniej iskierki człowieczeństwa” • postawa Michała Aleksiejewicza Kostylewa w “Innym świecie” - G. Herlinga Grudzińskiego, którego sposobem na uratowanie człowieka w sobie było dobrowolne męczeństwo, - głodówka Polaków z “Innego świata” - będąca wyrzeczeniem graniczącym z bohaterstwem, jako próba wzmocnienia wewnętrznej siły wypływającej z odwagi, męstwa i wytrzymałości 3. Poezja XX-go wieku jako oręże w walce ze stereotypami i stagnacją A. Nawołująca do aktywnego kształcenia swojego życia, odwagi i wytrwałości w wyznawaniu swoich poglądów i obrony ideałów “Nie jesteś jednak tak bezwolny A choćbyś był jak kamień polny Lawina bieg od tego zmienia możesz, więc wpłyń na bieg lawiny” Cz. Miłosz - “Przesłanie pana Cogito”; nakaz: a) bycia wiernym do śmierci, b) sprzeciwu wobec przemocy; poniżenia, mimo ograniczonych możliwości a nawet bezsilności, c) pogardy dla zdrajców, katów i tchórzy - “Pan Cogito o postawie wyprostowanej” • krytyka bierności: pogodzenia z rzeczywistością; postawa pana Cogito przykładem pragnienia zachowania własnej tożsamości, nawet za cenę życia, - “Pan Cogito - powrót” • realizacja marzenia jakim jest powrót do rodzinnego kraju mimo grożących konsekwencji - “Potęga smaku” - odmowa, niezgoda i upór wypływające z poczucia estetyki, - “Traktat moralny” Cz. Miłosza - konieczność wypełnienia życia celem i wartością; karygodne staje się uginanie przed innymi ludźmi prowadzące do zmiany punktu widzenia, poglądów lub zasad; wezwanie do aktywności i kreowania swojego życia, - “Campo di Fiori” - poeta podejmuje walkę ze znieczulicą, aby nie powtórzyły się nigdy akty okrucieństwa “Kiedyś na nowym Campo di Fiori bunt wznieci sława poety” - “Przedmowa do tomu Ocalenie” - poeta zauważa konieczność nadania sensu życia i poezji poprzez postawienie przed sobą wyższego celu - “Św. Szymon Słupnik” - St. Grochowiaka; ukazuje poetę czerpiącego siłę w buncie przeciwko zakłamaniu, hipokryzji i sztuczności “Powołał mnie Pan na bunt” B. Postulat hołdowania wartościom moralnym mimo pewnych stereotypów, ciasnoty umysłowej, przeciwnościom losu. Honor i poczucie własnej wartości - “Dlaczego klasycy” - Zb. Herbert; krytyka współczesnych i ich tchórzostwa w przyznawaniu się do porażki, słabości; poeta zarzucający małość i zapomnienie wielkich słów, - “Przesłanie pana Cogito” - nakaz postawy wyprostowanej, silnego kręgosłupa moralnego, krytyka dumy, samouwielbienia, zarozumiałości, egoizmu, wygodnictwa i oschłości - “Pan Cogito o postawie wyprostowanej” - poeta ukazujący głównego bohatera jako jedynej ostoi wartości moralnych w zagrożonym mieście, który sam skazuje się na unicestwienie będąc tym, czym jest III. “Człowiek nosi w sobie większego od siebie” - A. Saint-Exupery - literatura XX-go wieku dowodem na odwieczne pragnienie człowieka stanowienia o sobie oraz otaczającej rzeczywistości, nawet kosztem niewyobrażalnych wyrzeczeń: - próba uratowania własnej tożsamości poprzez walkę, uczucie, poświęcenie, - zdolność do poświęcenia szczęścia osobistego, zdrowia i życia dla wytyczonego celu, - próba zrozumienia, podziw dla jednostek, których postępowanie staje się przykładem dla innych, - krytyka ucieczki przed dokonaniem wyboru lub wyboru drogi łatwiejszej i bezpieczniejszej, - walka ze słabościami, przeciwnościami, wrogiem tkwiącym w człowieku lub przybierającym materialne kształty jako nierozerwalny element życia każdego z ludzi.

(temat opracoway jest pod kątem referatu na mature ustną, ale po drobnych zmianach doskonale bedzie sie nadawał na wszelkiego rodzaju wypracowania) Świat został tak urządzony, że nieodłączną jego częścią, tuż obok radości, jest cierpienie. Nie było go na samym początku, w biblijnym ogrodzie Eden, ale był to bardzo krótki etap w dziejach ludzkości. Pierwsi ludzi, których Bóg stworzył „na obraz i podobieństwo swoje” również doświadczyli cierpienia. Wierzący pytają od wieków, dlaczego dobry Stwórca pozwala na bolesne doświadczenia.(temat opracoway jest pod kątem referatu na mature ustną, ale po drobnych zmianach doskonale bedzie sie nadawał na wszelkiego rodzaju wypracowania)Świat został tak urządzony, że nieodłączną jego częścią, tuż obok radości, jest cierpienie. Nie było go na samym początku, w biblijnym ogrodzie Eden, ale był to bardzo krótki etap w dziejach ludzkości. Pierwsi ludzi, których Bóg stworzył „na obraz i podobieństwo swoje” również doświadczyli cierpienia. Wierzący pytają od wieków, dlaczego dobry Stwórca pozwala na bolesne doświadczenia. Niewierzący też zadają pytania o ich sens. Nim przedstawię postawy wobec cierpienia wybranych bohaterów literackich XX wieku, przypomnę postacie-symbole, ważne dla kultury śródziemnomorskiej. Archetypem człowieka cierpiącego jest biblijny Hiob; „mąż doskonały, szczery, bojący się Boga, odstępujący od złego” (Ks. Hioba, I), zamożny, otoczony liczną rodziną. Nagle jego życie staje się pełnym obrazem cierpienia, które może człowieka spotkać. Bóg zesłał nań trąd, utratę najbliższych i majątku. Mimo to Hiob nie zaparł się Boga, zachował swoją godność. Jego cierpienie było tajemnicą i zarazem próbą, na którą ludzkość nie ma wpływu, może ją tylko przyjąć: miarą wielkości człowieka jest, jak to uczyni. Z godnością przyjął swoje cierpienie również Prometeusz. Tak jak Hiob doświadczył własnego cierpienia, tak Prometeusz z mitologii greckiej jest mitologicznym archetypem cierpiącego dla ludzkości. Stworzył człowieka z gliny i łez, a potem dla poprawy jego bytu wykradł z Olimpu ogień. Za to został ukarany przez Zeusa – przykuty do skał Kaukazu, gdzie orzeł wyjadał mu odrastającą wciąż wątrobę. Wymiar religijny ma cierpienie innego człowieka, który poświęcił się dla ludzkości. Chrystus, wg religii chrześcijan: Syn Boży i Odkupiciel ludzkości, cierpiał za grzechy wszystkich ludzi. Choć każda z tych postaci wyznacza inny wymiar tego zagadnienia, ich losy do dnia dzisiejszego są dla naszego kręgu kulturowego mitem, symbolem, świętością. Rozważając postawy bohaterów literackich XX wieku wobec cierpienia, można wyróżnić różne reakcje w chwili próby: przyjęcie z godnością tego, co niesie los, poddanie się, rozpacz, rezygnację, zobojętnienie. Jednak to bohaterowie reprezentujący pierwszą z wymienionych postaw staną się przede wszystkim przedmiotem moich rozważań na temat człowieka wobec cierpienia. „ należy zgodzić się pochylić łagodnie głowę nie załamywać rąk posługiwać się cierpieniem w miarę łagodnie jak protezą bez fałszywego wstydu ale także bez niepotrzebnej pychy” Z. Herbert „Pan Cogito rozmyśla o cierpieniu” Pierwsza z postaw, jakie chcę ukazać, to „postawa wyprostowana” z „Przesłania pana Cogito”. Polega na zachowaniu godności i odwagi, niezależnie od sytuacji, niezależnie od postaw ludzi nas otaczających (klęczących, leżących w prochu, odwróconych plecami do świata wartości). Zwłaszcza trudno przyjąć ją wobec wydarzeń wstrząsających swą intensywnością i konsekwencjami: wojny, żywiołu, choroby, śmierci najbliższych. Obowiązuje także w obliczu tragedii innych, skoro dalej pan Cogito nakazuje wzbudzać w sobie gniew przeciwko złu, pogardzać nikczemnikami, nie przebaczać w imieniu skrzywdzonych. Godne postępowanie nie oznacza więc stoickiego spokoju i dystansu wobec nieszczęść. Cierpienie zostaje potraktowane jako jedna z wielu tajemnic świata, poprzez jej odkrycie życie nabierze głębszego postawy w tragicznej sytuacji można odnaleźć w „Dżumie” Alberta Camusa. Akcja powieści toczy się w Oranie w 194… r. Jest to data symboliczna, co nadaje utworowi wydźwięk uniwersalny. Na miasto spada zaraza – pierwszym symbolem zagrożenia są wypełzające, chore, zdychające szczury. Choroba rozwija się i pochłania coraz więcej ofiar. Miasto zostaje zamknięte, społeczeństwo nie może opuścić ogniska zarazy. Pisarz śledzi czyny tych, którzy zostali. Godną pochwały i podziwu jest postawa doktora Rieux, który jest lekarzem z powołania, niesie pomoc bez względu na wynagrodzenie. Jako jeden z pierwszych stawił czoła potężnemu przeciwnikowi, chorobie i śmierci. Nie opuścił miasta, chociaż miał ku temu okazję. Nie zważał na reakcje innych, np. ojca Paneloux, który głosił, że dżuma jest karą za grzechy i pozostał wobec niej bierny. Rieux zachował powściągliwość w sądzeniu innych. Nie dosięgła go „oschłość serca”, przed którą przestrzegał bohater Herberta. Z pokorą mówił, że powinien pomagać innym jako lekarz i człowiek. Spełnić swój obowiązek – jedna z conradowskich zasad – to czasem zadanie ponad ludzkie siły. On je wykonał. Nie godził się na racje usprawiedliwiające śmierć. Stanął po stronie ofiary, po stronie zwyciężonego, czyli spełnił nakaz pana Cogito. Jego altruizm oddziałał na innych bohaterów powieści. Dołączyli do niego Tarrou, Rambert. Robert Rambert, dziennikarz z Paryża, przeżywa swoistą ewolucję. Dżuma sprawiła, że nauczył się prawdziwych wartości. Rambert miał pecha, przyjechał do Oranu, by przeprowadzić badania nad życiem Arabów, pozostawił w Paryżu kobietę, którą kochał. Początkowo pragnął uciec, myślał tylko o sobie. Lecz pozostał i przyjął aktywną postawę walki z chorobą. Zwalczył zło tkwiące w sobie. Dżuma czyni również człowiekiem aktywnym Tarrou, tułacza, który zaznał w życiu wszystkiego. Wobec cierpienia innych nie wycofuje się ale walczy z zarazą, staje się organizatorem niosącym pomoc. Tarrou ginie, lecz jego życie w ostatniej chwili nabiera sensu i wartości. Przemianę z postawy pasywnej na aktywną przechodzi również inny bohater „Dżumy”. Przestępca, który nie widział sensu życia i chciał się zabić, Cottard. Epidemia przyniosła mu wyzwolenie, a także możliwość zadośćuczynienia za winy, spłacenia długu wobec innych ludzi. Stąd jego aktywna postawa – wręcz zachwyt zarazą. Choć mieszkańcy Oranu pokonali dżumę, niektórzy z nich mieli świadomość, że zło może się odrodzić, toteż „trzeba czuwać nad sobą nieustannie, żeby w chwili roztargnienia nie tchnąć dżumy w twarz drugiego człowieka”. Wobec tego sens ludzkiej egzystencji stanowi niezgoda na zło, jego aktywne zwalczanie. W tej walce ważną rolę odgrywa przyjaźń i lojalność. Podobne postawy, solidarność bohaterów tym razem w obliczu cierpienia, jakie przynoszą katastrofy lotnicze, ukazał Saint – Exupery w „Ziemi, planecie ludzi”. Katastrofy sprawiają, że piloci muszą lądować tam, gdzie nie chcieliby: Mermoz na oceanie, Guillaumet w Andach, Saint-Exupery na Saharze. Człowiek człowiekowi podaje wodę, nie pytając o imię – jak Beduin z Libii. Koledzy wyruszają na poszukiwania. Sami poszkodowani muszą zmobilizować jak najwięcej sił, by porcjować sobie wodę i żywność, by iść choć kilka kroków każdego dnia, by przetrwać. Wykazują się odwagą i godnością, których nikt nie widzi. Walczą z własnymi słabościami jak Guillaumet, który szedł sześć dni przez ośnieżone góry, bo chciał umrzeć w widocznym miejscu, by znaleziono jego ciało i by żona otrzymała polisę ubezpieczeniową (w wypadku zaginięcia „śmierć prawna” następowała dopiero po czterech latach). Odpowiedzialność za los żony, pocztę lotniczą i kolegów kierują postępowaniem Henryka. Dla niego samego taki wybór nie jest niczym niezwykłym. „Być człowiekiem to właśnie być odpowiedzialnym. (…) To czuć, kładąc swoją cegłę, iż bierze się udział w budowaniu świata.” Czyż te słowa nie przypominają etyki Conrada, poglądów Camusa wyrażonych w „Dżumie” i. „Przesłania pana Cogito”? Exupry przedstawia akty heroizmu i siły woli, takie, na które nie wiemy, czy samotni, w obliczu natury, pozbawieni żywności i wody, byśmy się cierpienie i znów różnorodność ludzkich postaw wobec niego odnajdujemy także w „Innym świecie” Gustawa Herlinga – Grudzińskiego. Książka faktycznie przedstawia inny świat. Świat łagru sowieckiego, w którym „preparuje się więźnia” – tzn. człowiek popada w stan, w którym „uczucia i myśli obluzowują się”, „pomiędzy skojarzeniami powstają luki” – coś na kształt tępoty, posłuszeństwa, uległości – po to, aby przeżyć lub choćby uniknąć głodu czy bólu. Lecz nie wszystkie postawy więźniów Jercewa są zgodne z wypracowywanym przez ciemiężycieli wzorcem. Nie pasuje do niego Michaił Aleksiejewicz Kostylew, bohater rozdziału „Ręka w ogniu”. Pochodził z Woroneża, osierocony przez ojca, został wychowany przez kochającą go matkę. Wyrósł w atmosferze komunizmu i szczerze (tak jak ojciec) wierzył w jego ideały. Studiował na politechnice w Moskwie, ale na rozkaz partii wstąpił do Akademii Morskiej we Władywostoku. Marząc o rewolucj światowej, zainteresował się życiem na Zachodzie. Poznawał je z książek Balzaca, Musseta, Flauberta, czytanych w oryginale. Dzięki nim zrozumiał, że był okłamywany. W czasie jednej z dyskusji o wyzwalnaiu Zachodu ujawnił swoje poglądy. Za to został aresztowany w 1937 roku. Torturowany w czasie przesłuchań przyznał się, że chciał z „pomocą obcych mocarstw obalić ustrój Związku Sowieckiego”. W styczniu 1939 trafił do łagru w Mostowicy. Dostał wyrok 10 lat. W łagrze starał się pomagać innym więźniom, dając im swoje jedzenie czy zawyżając wydajność pracy. Za to przeniesiono go karnie do brygady leśnej, gdzie zapomniał o innych. Przypomniał sobie o wartościach, kiedy ponownie przeczytał jedną z książek, które czytał podczas studiów. zrozumiał, że rację miał on, nie oficerowie śledczy. Po wypadku przy pracy postanowił codziennie wkładać rękę w ogień. Czynił to także w Jercewie. Lecz nie dla samego uciekania przed wysiłkiem. „Ręka w ogniu” to bunt Kostylewa przeciw zniewoleniu, to manifest człowieczeństwa, to idea: „nie będę dla nich pracował, choćby za cenę swojego cierpienia, zdrowia i życia”. Wyznaczono go jako niezdolnego do pracy do „etapu” na Kołymę, skąd nie było powrotu, i to na kilka dni przed spotkaniem z matką, której Michaił od lat nie widział. Kostylew popełnił samobójstwo, oblewając się w łaźni wiadrem wrzątku. W opowiadaniu „Wieża” Herling – Grudziński także obnaża paradoksy ludzkiej psychiki postawionej wobec cierpienia, w tym przypadku jest to postawa bohatera wobec własnego cierpienia i wobec cierpienia kogoś bliskiego. Mieszkańcem tytułowej wieży, tzw. Wieży Strachu, wrośniętej od stuleci w okolice Piemontu, w XVIII wieku był Lebbroso. Chorował na trąd, chorobę, która poraża, zniekształca twarz, lecz nie zabija tak szybko, skazuje na samotność. Wraz z nim cierpiała te męki jego siostra. Pomagała mu siłą swojej wiary. Gdy zmarła, nie mogąc znieść cierpienia, chciał w buncie podpalić wieżę, popełnić samobójstwo. Jednak pozostawiony w Biblii ostatni list od siostry powstrzymał go. Jej słowa stały się dla niego nakazem. Wbrew rozpaczy i beznadziejności przyjął „postawę wyprostowaną”. Przestał złorzeczyć losowi, z godnością przyjmował cierpienie. Patrzył na świat z franciszkańską pogodą ducha: kochał ludzi, zwierzęta, przyrodę. Jeszcze razem z siostrą opiekował się psem, którego potem ukamienowali ludzie w obawie przed zarazą. Hodował róże, ale sam ich nie dotykał, by mieszkańcy okolicy mogli je zrywać. Z radością przyglądał się przechodzącym i dzieciom pojawiającym się po kwiaty. Nie kontaktował się z nimi, choć tęsknił do nich, bo nie chciał ich zarazić. Nawet w obliczu tragedii myślał o innych. Zatriumfowała postawa aktywna wobec wyzwania przygotowanego przez los – cierpienia, choroby, śmierci. Taką postawę chcieli przyjąć uczestnicy powstania w gettcie warszawskim, o którym opowiada Marek Edelman w rozmowie z Hanną Krall w powieści-reportażu „Zdążyć przed panem Bogiem”. Gniew przeciw masowej zagładzie, cierpieniu, złu świata wojennego, niemożność przebaczania oprawcom, miłość życia zmusiły ich do podjęcia walki nie o istnienie, lecz o godność. Ich heroizm miał odcień tragiczny. „Byli odważni, gdy rozum zawodzi”, mimo świadomości klęski, poczucia beznadziejności. Cogito mógłby być z nich dumny. Tak jak i z niektórych więźniów obozów koncentracyjnych i gułagów, którzy wbrew nieludzkim warunkom chcieli zachować człowieczeństwo. Różne były jego przejawy: modlitwa, gniew, samookaleczenia, prośby o przeniesienie do innego obozu za kochaną osobą (taką decyzję podjęła pielęgniarka Jewgienia Fiodorowna, zakochana w byłym studencie politechniki w Leningradzie; zmarła przy porodzie), głodówki protestacyjne (podjął ją narrator „Innego świata” z kilkorgiem towarzyszy wobec odmowy zwolnienia z łagru po traktacie Sikorski-Majski), oddanie życia za innego więźnia (ojciec Maksymilian Kolbe) z powodu miłości bliźniego i poczucia ludzkiej solidarności. „Postawa wyprostowana” przyjęta w obliczu tragedii, jaką była II wojna światowa ze stworzonymi przez jednych ludzi dla innych miejscami masowej zagłady, budzi szczególny podziw i szacunek. W rozważaniach na temat postaw bohaterów literackich XX wieku wobec cierpienia należy wspomnieć o innym jego wymiarze. Cierpienie egzystencjalne, które dotyka duszę psychikę, bardziej niż ciało, nie było obce młodym ludziom z pokolenia Kolumbów. Odnajdujemy je w poezji Krzysztofa Kamila Baczyńskiego, pierwszego wśród pokolenia Kolumbów poety. Dla niego i jego rówieśników, którym historia przerwała dzieciństwo i kazała wziąć do ręki broń, walka to ponury, tragiczny obowiązek, który trzeba dopełnić, choć się wcale tego nie chce. Wojna nie jest wzniosłym porywem, lecz czasem antywartości, krwi i dojmującej grozy. „Czas wielkiej rzeźby”, kształtowania losów i psychiki, budził wewnętrzne konflikty, kazał łamać biblijne przykazanie „nie zabijaj”. Oduczał litości. Litość i przebaczenie jako postawa wobec wrogów jest, zdaniem pana Cogito, niedopuszczalna, natomiast poeta-żołnierz uznawał wartości ewangeliczne i z trudem przyjmował wymagania czasu, w jakim żył („Pokolenie”). Marzył o przeżyciu miłości i możliwości tworzenia, ale zbyt silnie brzmiały w jego świadomości „wielkie słowa”: wolność i ojczyzna. Szedł więc śladami przodków: bohaterów walk i powstań narodowych („Historia”), śladami postaci z eposów starożytnych i średniowiecznych, Gilgamesza, Hektora, Rolanda. Stawił czoła otaczającemu go złu: śmierci niewinnych, zbrodni, absurdowi historii. Lecz czy pozostał wierny sobie? Wybór, którego dokonał, był tym trudniejszy, że okupiony cierpieniem i niepokojem, czy czyny Kolumbów będą bliższe eposom, czy może zasłużą tylko na postawiony z litości krzyż na zbiorowym grobie („Pokolenie”). Ci, którzy przeżyli, cierpieli jeszcze długo po wojnie. Pozostała bolesna drzazga w duszy, która nigdy nie pozwoliła tak jak dawniej patrzeć na świat, o czym przypominał Tadeusz Różewicz, w wierszu „Ocalony”.Nie każdy bohater literacki w chwili cierpienia, które odczuwa jako ból fizyczny, spowodowany wyniszczającą pracą, licznymi chorobami, głodem, torturami, czyli wszystkim tym, czego doświadczali więźniowie łagrów i obozów koncentracyjnych, zachowuje bohaterską postawę. Różnorodne postawy więźniów z precyzją i dokładnością przedstawił Gustaw Herling – Grudziński w „Innym świecie”. Za drutami łagru obowiązują inne prawa, jest to machina całkowicie nastawiona na całkowite wyeksploatowanie człowieka w niewolniczej pracy i pozbawienie go indywidualności. W tych nieludzkich warunkach dochodzi do szeregu aktów utraty człowieczeństwa. Nasuwa się refleksja: jak łatwo jest o podłość, o zbrodnię, byleby uratować swoje życie. Zaprzeczeniem człowieczeństwa były gwałty i przedmiotowe traktowanie kobiet. „Generalska doczka” została zmuszona głodem do tego, by zrezygnowała z cnoty. Dziewczyna mimo swoich wcześniejszych zasad nie wytrzymała cierpienia, jakim był brak jedzenia, oddała się. Potem stało się jej obojętne: z kim, kiedy i gdzie – byle zdobyć jedzenie. Szybko straciła urodę i jasność myślenia, przez współtowarzyszy niedoli, którzy zamiast współczuć i pomóc wykorzystują cierpienie dziewczyny, by ją wykorzystać i zaspokoić swoje fizyczne żądze. Kradzieże, donosy (w przypadku Grudzińskiego wsypał go najlepszy przyjaciel, Machepatian) i wewnętrzna hierarchia (w potrzebie choć odrobiny ludzkiego uczucia Marusia niewolniczo oddaje się Kowalowi, a ten, by nie zrazić do siebie kolegów, oddaje ją im jak rzecz do użytkowania), katorżnicza praca i walka o każdy kęs jedzenia, „wyrzekanie się” przez rodzinę więźnia – aby „nie mieć nic wspólnego z przestępcą” to tylko niektóre przykłady odrzucenia zasad moralnych. To tragiczny przypadek Pamfiłowa – bezgranicznie pogrążonego w miłości do syna, który wyrzeka się go, by nie być rodziną przestępcy – lecz sam potem trafia do obozu. Można wspomnieć jeszcze o obozach koncentracyjnych. Taki świat przedstawiają w swoich utworach Tadeusz Borowski czy Zofia Nałkowska. Człowiek zlagrowany, podobnie jak złagrowany, żyje najczęściej zobojętniały na ból i rozpacz, egoistyczny w obronie życia. Rzeczywistość obozowa z opowiadań Borowskiego okazuje się sumą przemocy, a ludzie, którzy w niej uczestniczą, to mocni i słabi, ci, którzy gwałt zadają i mu ulegają. Co się dzieje z ich psychiką wobec tak silnego zagrożenia, które niesie cierpienie? Obojętnieją na śmierć – w obliczu masowości i codzienności śmierci; obojętnieją na cudze cierpienie – w obliczu ciągłego cierpienia. Zapominają także o dawnym życiu i wartościach – w obliczu jedynego i sensownego teraz celu: przeżyć, przetrwać, ocalić siebie. W ich psychikę wkrada się cynizm, nawet cwaniactwo, inne kategorie ocen i odniesień. Vorarbeiter Tadek jest najlepszym tego przykładem i dowodem zbrodni równie strasznej jak zabijanie. Borowski pokazuje istotę cierpienia zadawanego przez hitlerowską zbrodnię – deformację psychiki więźniów, którzy wcale nie pozostają szlachetni i heroiczni. Czy możemy oceniać te postawy? Możemy raczej ocenić w sposób druzgocący totalitaryzm, system hitlerowski, który dopuścił do powstawania obozów i wypaczenia psychiki ludzkiej. Widać z tych obrazów, że nie zawsze siła i heroizm człowieka biorą górę w obliczu cierpienia, wartości moralne łatwo ulegają także zniszczeniu. A jak nazwać zachowanie młodego człowieka z opowiadania „Przy torze kolejowym” Nałkowskiej, czy jest to „akt dobrodziejstwa”. Przy torach leży ranna kobieta, która uciekła z transportu, budzi lęk otoczenia. Pewien mężczyzna zdobywa się na „odwagę” – zabija kobietę, by zakończyć jej męki. Czy strzały, które do niej oddał, były zbrodnią, czy dobrodziejstwem? Jak zinterpretować postawę tego człowieka wobec cierpienia: jako pasywną czy aktywną? Tu przypomina mi się znany cytat z poezji Wisławy Szymborskiej – „tyle wiemy o sobie ile nas sprawdzono”. Różne są przecież granice ludzkiej wytrzymałości. Cierpienie może stać się niewątpliwie chwilą próby i miernikiem człowieczeństwa, ale może też być usprawiedliwieniem postępków nieetycznych. Kiedy – musimy sobie odpowiedzieć sami, analizując wszystkie opisane inną postawą wobec cierpienia innych jest zupełna obojętność. Taką wstrząsającą scenę przedstawił Tadeusz Borowski w opowiadaniu „U nas w Auschwitzu…”. Pewnego dnia zgromadzono na apelu dziesięć tysięcy mężczyzn – po chwili nadjechały samochody pełne kobiet, wiezionych do gazu, krzyczących i błagających o pomoc. Żaden z patrzących nie poruszył się, żadna ręka nie uniosła się w geście protestu, bo żywi zawsze mają rację przeciw umarłym. Te kobiety, jeszcze żywe i błagające o pomoc, w oczach stojących na apelu więźniów były już martwe, skazane przez prawo obozu na „komin”. Liczą się tylko żywi. Problem śmierci jeszcze żyjących porusza też Czesław Miłosz w wierszu „Campo di Fiori”. Zestawia on dwa place, dwa społeczeństwa i dwa wydarzenia historyczne. Pierwsze to spalenie na stosie Giordana Bruno w 1600 roku na Campo di Fiori. Filozof jest w tym momencie najsamotniejszym z ludzi, nikt nie zwraca uwagi na jego odejście. Nim stos przygasł, Rzymianie wrócili do zabawy i handlu. Drugie podobne, choć dużo późniejsze wydarzenie to rok 1943 – powstanie w getcie Warszawy, salwy za murem a tuż obok, na placu, w piękną niedzielę „bawił się tłum przy dźwiękach melodii…”. Poeta podejrzewa, że możemy wyczytać z utworu morał o odwiecznej obojętności tłumu na śmierć, o tym, że gdy jedni giną i cierpią, życie i tak trwa dalej… Lecz czy tylko to? Utwór jest refleksją poety nad samotnością ginących, nad tym, że tracą oni wspólne słowo z tłumem, dla którego walczą, lecz stają się zarzewiem, które w każdej chwili może wywołać pożar. Karuzela warszawska obok getta pojawia się również w „Początku” Szczypiorskiego, płonące mury getta i skaczący z niego ludzie – w „Rozmowach z katem” Moczarskiego. Pozwolę sobie w tym miejscu przypomnieć postać nauczyciela z Sycylii z opowiadania Grudzińskiego „Wieża”. Stracił podczas trzęsienia ziemi rodzinę. Pragnął popełnić samobójstwo. Odratowano go. Zamieszkał samotnie i twierdził, że „żyje, bo nie może umrzeć” – mówił prawdę o swojej duszy. Lecz gdy życie stworzyło mu godzinę próby – stchórzył. W momencie ataku hitlerowców mężczyźni ze wsi ukryli się. SS-man zażądał choć jednego mężczyznę w zamian za życie proboszcza. Nauczyciel wyrzekł się mieszkańców, twierdząc, że niedawno sprowadził się w tę okolicę. Proboszcza został zabity. Nauczyciel wrócił do domu i zmarł. W chwili cierpienia nie przyjął „postawy wyprostowanej”.Specjalne miejsce w rozważaniach na temat cierpienia należy się także tym, którzy są obok cierpiętników, a ból ich wcale nie musi być mniejszy. Przedstawię przykład dwóch utworów, które eksponują właśnie głównie cierpienie tych, którzy zostali, którzy są obok. Taki motyw znajduje się w „Elegii o chłopcu polskim” Baczyńskiego. Czy cierpiąca matka miała wpływ na taki los syna? Pytano ją, czy chce być matką bohatera? Za cenę jego cierpienia? Nie wiadomo wszak, co by wybrała. Cierpienie jest jedną z tajemnic tego świata, jest próbą – jak uczy Księga Hioba. W tym nurcie sytuuje się także wiersz Anny Kamieńskiej z 1984 roku „Matce księdza J. Popiełuszki”, który rozpoczyna się od żalu matki: „żeby nie był odchodził od domu, żebym nie miała tej łaski być matką kapłana”. Anna Kamieńska zwraca uwagę w wierszu na coś, obok czego często przechodzimy nieuważni i nieostrożni, zapatrzeni w wielkich bohaterów; a tymczasem wielkie tragedie rozgrywają się obok, tylko ciszej, choć może w sposób bardziej przejmujący. Jak mówi matka księdza Popiełuszki w wierszu Kamieńskiej „…ja jestem prosty ból do samego nieba”. Swoje rozważania chcę zakończyć symbolicznym ujęciem ludzkiego cierpienia z „Wieży”. To posąg kamiennego pielgrzyma z ziemi kieleckiej, który według legendy wciąż podąża ku szczytowi Świętego Krzyża. Co rok przesuwa się o ziarenko maku. Jego mozolna wędrówka to obraz ludzkiego życia – drogi wypełnionej trudem i cierpieniem, ale drogi do Boga. On będzie kresem cierpień i wybawieniem. Powodów cierpienia jest wiele. Jakkolwiek byśmy spojrzeli na cierpienie ludzkie, jakiekolwiek będziemy dostrzegali jego aspekty, czy uznamy, że jest ono dla człowieka próbą, czy wynikiem kary za bunt, czy dobrowolnym poświęceniem, z całą pewnością cierpienie wymaga określonej postawy od obserwatorów, piszących, oceniających. Podsumowaniem takiej godnej postawy jest przesłanie Herbertowskiego pana Cogito: przyjmij aktywną postawę wobec świata, nie wolno być obojętnym, wobec łotrostwa, przemocy, obłudy wystosuj Gniew i Pogardę; oddziel dobro od zła i potęguj dobro; bądź odważny w obliczu cierpienia innych i własnego, naśladując szlachetne wzorce; nie wybaczaj w imieniu ludzi skrzywdzonych, bo tylko oni mają do tego prawo. Jest to swoisty dekalog na prawe życie nawet w obliczu cierpienia. Przyjmijmy więc postawę szacunku, bowiem „wiemy o spokojnych pochodach ludzi idących na śmierć. O skokach w płomienie, o skokach w przepaść. Ale jesteśmy po tej stronie muru”. (Z. Nałkowska „Medaliony” )

OSZCZĘDZASZ 15,09 ZŁUwolnij swój talent. Porzuć walkę ze słabościami i postaw na mocne taniejAutor:Malwina FaliszewskaWydawnictwo:ZnakCena detaliczna:49,99 zł34,90 złzobacz opcje wysyłkiInpost Paczkomaty 24/79,99 złKurier Inpost10,99 złKurier FedEx12,99 złKurier Pocztex 48h11,99 złOrlen paczka8,99 złOdbiór osobisty0 złPrzy płatności za pobraniem do ceny wysyłki należy doliczyć5,00 złWysyłka zagranicznaDostępność:1-2 dni robocze OPIS Czy tobie też wkładano do głowy, że nic nie przychodzi łatwo i trzeba walczyć ze swoimi słabościami? Nic bardziej mylnego! Klucz do sukcesu jest dużo prostszy: odkryj swoje naturalne talenty i spraw, by stały się twoją supermocą! Zmień życie zawodowe, zacznij lepiej zarabiać i znajdź pasję, która przyniesie ci radość. Uwielbiasz ludzi i łatwo nawiązujesz nowe znajomości? Potrafisz zrobić świetną prezentację nawet bez przygotowania? Każdy twój dzień jest zaplanowany od A do Z? A może wręcz przeciwnie, najlepiej wychodzi ci improwizacja? Czy wiesz, że właśnie w tym może objawiać się twój talent? Przestań robić to, co wychodzi ci tak sobie, i nie deprecjonuj tego, co przychodzi z łatwością – przekuj to w mocną stronę. Ta książka to najlepszy autocoaching, jaki możesz sobie sprawić! Znajdziesz tu: sposoby na odkrycie talentów, ćwiczenia, które przeprowadzą cię przez ten proces, praktyczne porady, jak przekuć talenty w mocne strony, inspirujące historie ludzi, którzy odmienili swoje życie. Nie trać ani chwili, bo właśnie teraz jest najlepszy moment na zmianę! Z opinii o autorce: Praca z Malwiną to kruszenie swoich słabości i odważne realizowanie celów. Krok po kroku, delikatnie, ale równocześnie bardzo konkretnie zadaje pytania sięgające sedna, których sama bym sobie nie zadała. […] Dodatkowo jako kobieta doskonale rozumie jak ważne jest pogodzenie bycia matką i spełnioną zawodowo kobietą. Danuta Grzywacz Jestem pod wrażeniem profesjonalizmu Malwiny, jej wiedzy i doświadczenia. Miałam przyjemność skorzystać z konsultacji u niej i polecam je każdemu, kto chce odkryć swoje talenty i dobrze zrozumieć swoje mocne strony. Joanna Ceplin Bardzo się cieszę, że mam możliwość współpracy z Malwiną. Jest niezwykle kompetentną, rzetelną, pomysłową, pełną pozytywnej energii i pasji osobą, która chętnie dzieli się wiedzą i doświadczeniem oraz inspiruje do działania. Karol Ciszak Dzięki Malwinie […] uświadomiłam sobie potęgę własnego potencjału. To potencjał godny mitologicznej bogini. Każdy z nas go ma. Monika Michalik Szczerze polecam współpracę z Malwiną, która jest osobą ciepłą, zaangażowaną, ale przede wszystkim w 100% profesjonalną. Wspólnie pracujemy nad moimi talentami, co realnie pozwala mi sięgać po więcej. Ewa Przeździecka Malwina Faliszewska – certyfikowana coachka mocnych stron Instytutu Gallupa oraz International Coaching Federation, ekspertka w obszarze Diversity & Inclusion, mentorka wspierająca w świadomym rozwoju kariery i budowaniu pewności siebie. W 2018 roku wystąpiła na konferencji TEDx Warsaw Women. Prowadzi popularny podcast Sięgaj po więcej. Jej misją jest ośmielanie kobiet do tego, by w pełni wykorzystywały własny potencjał i osiągały sukcesy na miarę swoich niezwykłych możliwości. Powyższy opis pochodzi od wydawcy.

Walka dobra ze złem o duszę ludzką i władzę nad światem to jeden z najczęściej wykorzystywanych przez autorów motywów literackich. Jej opis często służy do prób zrozumienia i ustalenia, jaki z natury jest człowiek, dobry czy zły, który z tych pierwiastków osiąga w jego duszy i umyśle przewagę.

Opis Opis Uwielbiasz ludzi i łatwo nawiązujesz nowe znajomości? Potrafisz zrobić świetną prezentację nawet bez przygotowania? Każdy twój dzień jest zaplanowany od A do Z? A może wręcz przeciwnie, najlepiej wychodzi ci improwizacja? Czy wiesz, że właśnie w tym może objawiać się twój talent? Przestań robić to, co wychodzi ci tak sobie, i nie deprecjonuj tego, co przychodzi z łatwością – przekuj to w mocną stronę. Ta książka to najlepszy autocoaching, jaki możesz sobie sprawić! Znajdziesz tu: sposoby na odkrycie talentów, ćwiczenia, które przeprowadzą cię przez ten proces, praktyczne porady, jak przekuć talenty w mocne strony, inspirujące historie ludzi, którzy odmienili swoje życie. Nie trać ani chwili, bo właśnie teraz jest najlepszy moment na zmianę! Powyższy opis pochodzi od wydawcy. Dane szczegółowe Dane szczegółowe Tytuł: Uwolnij swój talent. Porzuć walkę ze słabościami i postaw na mocne strony Autor: Faliszewska Malwina Wydawnictwo: Znak JednymSłowem Język wydania: polski Język oryginału: polski Liczba stron: 304 Numer wydania: I Data premiery: 2022-04-27 Rok wydania: 2022 Forma: książka Wymiary produktu [mm]: 235 x 21 x 170 Indeks: 41447505 Recenzje Recenzje Dostawa i płatność Dostawa i płatność Prezentowane dane dotyczą zamówień dostarczanych i sprzedawanych przez empik. Inne z tego wydawnictwa Najczęściej kupowane

70 Walka człowieka ze swoimi słabościami. Omów zagadnienie na podstawie "Zbrodni i kary" Fiodora Dostojewskiego. W swojej odpowiedzi uwzględnij również wybrany kontekst 71 Jakie są sposoby walki ze złem i moralnym upadkiem człowieka? Omów zagadnienie na podstawie "Zbrodni i kary" Fiodora Dostojewskiego.

^{Motyw zbrodni w Zbrodni i karze W swojej wielkiej powieści Dostojewski przeanalizował skutki zbrodni, koncentrując się w głównej mierze na samym jej sprawcy, ale również na jego otoczeniu. Najgorsi przestępcy, tacy jak Piotr Łużyn, kierują się w swoich poczynaniach jedynie własnym interesem lub chęcią zemsty. Dlatego też są z góry skazani na porażkę i potępienie. Inni natomiast, tacy jak Raskolnikow, gotowi są popełniać jeszcze straszliwsze zbrodnie, ale ponieważ... więcejZnaczenie snów Raskolnikowa - motyw snu w Zbrodni i karze Fiodor Dostojewski w swojej najsłynniejszej powieści poświęcił wiele miejsca próbom zgłębiania wiedzy o świecie snów. Zarówno przed, jak i po morderstwie, Raskolnikow śnił wizje tak realistyczne, że nie tylko sam bohater, ale również czytelnik, do końca nie wiedzieli, czy to przypadkiem nie dzieje się naprawdę. Krytycy, badacze literatury oraz czytelnicy interpretują nocne mary Rodiona na różne sposoby. Doskonałym tego przykładem... więcejMotyw miasta w Zbrodni i karze W powieści Zbrodnia i kara rzeczywistość ukazuje się nam w ponurych epizodach i tragicznych scenach stolicy olbrzymiego państwa rosyjskiego – Petersburgu. Dostojewski pokazuje zepsucie tego miasta: nędzę, głód, pijaństwo, choroby, chciwość pieniądza. Smutny, odstręczający i smrodliwy, letni Petersburg – pisał Dostojewski w okresie najintensywniejszych prac nad Zbrodnią i karą – pasuje do... więcejMotyw miłości w Zbrodni i karze Miłość Soni i Rodiona jest uczuciem głębokim, choć naznaczonym trudnymi doświadczeniami. Sonia należy do wyjątkowo szlachetnych postaci, mimo że życie jej nie oszczędzało. Była córką pijaka, z przymusu pracowała jako prostytutka. Pełna jest jednak dobroci, pokory i empatii. Jej uczucie i przywiązanie do Raskolnikowa nie jest powierzchowne. Sonia wiedziała o zbrodni dokonanej przez Rodiona, a mimo to postanowiła mężczyzny nie potępiać.... więcejZbrodnia i kara - pozostałe motywy Motyw cierpienia Cierpienie psychiczne i fizyczne obecne jest w życiu większości bohaterów. Przybiera jednak różne formy i różnie bohaterowie sobie z nim radzą. Warto wspomnieć, że postaci nie zawsze występują w roli ofiar – czasem same zadają cierpienie innym. Najważniejszym wątkiem jest los Raskolnikowa. Po zabójstwie lichwiarki popada w psychozę. Dręczy go permanentny lęk, którego niczym nie potrafi ukoić albo chociaż... więcej}

Walka powstańcza jest wyrazem silnej tożsamości narodowej Polaków. 3. Zbrojne dążenie do odzyskania niepodległości daje literaturze możliwość zobrazowania konfrontacji społeczeństwa z ideą poświęcenia życia za ojczyznę. Rozwinięcie. 1. Przekonanie o nadludzkiej mocy jednostki walczącej o wolność. a. Mickiewicz – Dziady cz.

Malwina Faliszewska Czy tobie też wkładano do głowy, że nic nie przychodzi łatwo i trzeba walczyć ze swoimi słabościami? Nic bardziej mylnego! Klucz do sukcesu jest dużo prostszy: odkryj swoje naturalne talenty i spraw, by stały się twoją supermocą! Zmień życie zawodowe, zacznij lepiej zarabiać i znajdź pasję, która przyniesie ci radość. Uwielbiasz ludzi i łatwo nawiązujesz nowe znajomości? Potrafisz zrobić świetną prezentację nawet bez przygotowania? Każdy twój dzień jest zaplanowany od A do Z? A może wręcz przeciwnie, najlepiej wychodzi ci improwizacja? Czy wiesz, że właśnie w tym może objawiać się twój talent? Przestań robić to, co wychodzi ci tak sobie, i nie deprecjonuj tego, co przychodzi z łatwością – przekuj to w mocną stronę. Ta książka to najlepszy autocoaching, jaki możesz sobie sprawić! Znajdziesz tu: sposoby na odkrycie talentów, ćwiczenia, które przeprowadzą cię przez ten proces, praktyczne porady, jak przekuć talenty w mocne strony, inspirujące historie ludzi, którzy odmienili swoje życie. Nie trać ani chwili, bo właśnie teraz jest najlepszy moment na zmianę! Z opinii o autorce: Praca z Malwiną to kruszenie swoich słabości i odważne realizowanie celów. Krok po kroku, delikatnie, ale równocześnie bardzo konkretnie zadaje pytania sięgające sedna, których sama bym sobie nie zadała. […] Dodatkowo jako kobieta doskonale rozumie jak ważne jest pogodzenie bycia matką i spełnioną zawodowo kobietą. Danuta Grzywacz Jestem pod wrażeniem profesjonalizmu Malwiny, jej wiedzy i doświadczenia. Miałam przyjemność skorzystać z konsultacji u niej i polecam je każdemu, kto chce odkryć swoje talenty i dobrze zrozumieć swoje mocne strony. Joanna Ceplin Bardzo się cieszę, że mam możliwość współpracy z Malwiną. Jest niezwykle kompetentną, rzetelną, pomysłową, pełną pozytywnej energii i pasji osobą, która chętnie dzieli się wiedzą i doświadczeniem oraz inspiruje do działania. Karol Ciszak Dzięki Malwinie […] uświadomiłam sobie potęgę własnego potencjału. To potencjał godny mitologicznej bogini. Każdy z nas go ma. Monika Michalik Szczerze polecam współpracę z Malwiną, która jest osobą ciepłą, zaangażowaną, ale przede wszystkim w 100% profesjonalną. Wspólnie pracujemy nad moimi talentami, co realnie pozwala mi sięgać po więcej. Ewa Przeździecka Malwina Faliszewska – certyfikowana coachka mocnych stron Instytutu Gallupa oraz International Coaching Federation, ekspertka w obszarze Diversity & Inclusion, mentorka wspierająca w świadomym rozwoju kariery i budowaniu pewności siebie. W 2018 roku wysta?piła na konferencji TEDx Warsaw Women. Prowadzi popularny podcast Sie?gaj po wie?cej. Jej misja? jest os´mielanie kobiet do tego, by w pełni wykorzystywały własny potencjał i osia?gały sukcesy na miare? swoich niezwykłych moz˙liwos´ci. Powyższy opis pochodzi od wydawcy. cena: 34,99 zł 49,99 zł UWAGA! Zostało tylko 22 szt.! Ilość: Koszty dostawy Opinie Dodaj opinię Teza: W życiu człowieka istnieją problemy egzystencjalne, które dotyczą ludzi niezależnie od epoki i kontekstu historycznego. 2. Kolejność prezentowanych argumentów: a) Walka o ideały: Antygona walcząca o pochówek dla brata; Romeo i Julia walczący o miłość; Konrad Wallenrod broniący ojczyzny; Tomasz Judym broniący godności. b ^{Brak ocen Oceń 35,64 zł Wydawca: Znak Język: polski Objętość: 304 Oprawa: Miękka ze skrzydełkami Data premiery: 2022-04-13 Cena Inverso: 49,99 zł 35,64 zł Oszczędzasz : 14,35 zł Miękka oprawa Opis Szczegóły Opinie Dostawa Tego samego wydawnictwa Przewodniczki. Jak na gruzach komunizmu budowałyśmy równy świat Snitow Ann Wydawca: Znak Język: polski Format: Oprawa: Twarda Data premiery: 2022-06-01 Format książki: Twarda oprawa Tytuł: Przewodniczki. Jak na gruzach komunizmu budowałyśmy równy świat Nigdy nie szłyśmy same! Pełne obaw z powodu nadciągającej wojny w Jugosławii albo nieustraszone jak Polki zahartowane stanem wojennym – ponad siedemdziesiąt kobiet z Europy Środkowej i z Zachodu spotkało się w czerwcu 1991 roku w Dubrowniku. Nie chciały przekładać na później zajmowania się proble... Ajurweda. Życie w zgodzie ze sobą Ragozzino Claire 5/5 (1 Ocena) Wydawca: Znak Język: polski Format: Oprawa: Miękka ze skrzydełkami Data premiery: 2022-07-13 Format książki: Miękka oprawa Tytuł: Ajurweda. Życie w zgodzie ze sobą Wsłuchaj się w swój organizm, otwórz się na odkrywanie nowych ścieżek i rozpocznij życie w zgodzie ze sobą, korzystając z mądrości ajurwedy. Ajurweda. Życie w zgodzie ze sobą to twój klucz do równowagi. Przekonaj się, że ajurweda to styl życia, który zaspokoi twoje potrzeby i pozwoli nakarmić cia... Zrozum siebie. Psychologiczny przewodnik po świecie przeżyć wewnętrznych Szynal Zofia,Rajewski Maciej Wydawca: Znak Język: polski Format: Oprawa: Miękka ze skrzydełkami Data premiery: 2022-09-07 Format książki: Miękka oprawa Tytuł: Zrozum siebie. Psychologiczny przewodnik po świecie przeżyć wewnętrznych Poznaj piękno ludzkiego umysłu. Zrozum swoje zachowania i emocje Dbamy o swoje zdrowie fizyczne, dobre wyniki w pracy, relacje rodzinne i przyjacielskie. Ale co z naszym dobrostanem psychicznym? Jak sprawić, żeby w codzienności wypełnionej obowiązkami, kryzysami, oczekiwaniami innych zaopiekować ... Ile kosztuje żona? Mroczne sekrety rynku małżeńskiego Rymszewicz Violetta Wydawca: Znak Język: polski Format: Oprawa: Miękka ze skrzydełkami Data premiery: 2022-08-10 Format książki: Miękka oprawa Tytuł: Ile kosztuje żona? Mroczne sekrety rynku małżeńskiego Ile kosztuje żona? Zamówiona z katalogu lub przez Internet już od 5000 dolarów Wylicytowana na aukcji dziewic – powyżej 1 miliona euro Kupiona na targu w Bułgarii – od 350 dolarów Wykonana z silikonu lub seksrobot – od 4000 funtów Ile kosztuje żona? to opowieść o losach kobiet i mężczyzn, którzy ... Mleko i miód. Milk and Honey wyd. 2021 Kaur Rupi Wydawca: Znak Język: polski Format: Oprawa: Twarda Data premiery: 2021-12-08 Wymiary: 197x127 cm Format książki: Twarda oprawa Tytuł: Mleko i miód. Milk and Honey wyd. 2021 WYDANIE DWUJĘZYCZNE Mleko i miód to opowieści o miłości i kobiecości, ale też przemocy i stracie. W krótkiej, poetyckiej formie skrystalizowały się pełne cielesności emocje. Każdy z rozdziałów dotyka innych doświadczeń, łagodzi inny ból. Rupi Kaur szczerze i bezkompromisowo ukazuje kobiecość we... Polecane artykuły ToTamTo i nauka staje się dobrą zabawą! O TOTAMTO ToTamto to nowy imprint Wydawnictwa Czarna Owca. Powstało z potrzeby wskazania dzieciom ich wyjątkowości i piękna otaczającego świata. Dzięki wydawanym przez ToTamto książkom dzieci z ciekawością patrzą na to, co się wokół nich Zobacz więcej » TOP 5 KSIĄŻEK - IKON LITERATURY AMERYKAŃSKIEJ Masz ochotę poznać książki, które zostały uznane za kultowe? Książki też bywają ikoniczne! Istnieją takie książki, które na stałe zapisały się na kartach literatury światowej. To wybitne dzieła wielkich pisarzy, nazywanych często Zobacz więcej » Co czytają pisarze? Kinga Wójcik Czy twórcy kryminałów w wolnym czasie czytają… Kryminały? Przekonajmy się! W kolejnym tekście z cyklu „Co czytają pisarze” przyjrzymy się wyborom Kingi Wójcik, autorki serii o komisarz Lenie Rudnickiej. Stephen King - Smętarz dla zwierzaków KW: Zobacz więcej »} .

jece00832v.pages.dev/900

jece00832v.pages.dev/870

jece00832v.pages.dev/708

jece00832v.pages.dev/57

jece00832v.pages.dev/999

jece00832v.pages.dev/458

jece00832v.pages.dev/667

jece00832v.pages.dev/346

jece00832v.pages.dev/951

jece00832v.pages.dev/250

jece00832v.pages.dev/15

jece00832v.pages.dev/649

jece00832v.pages.dev/421

jece00832v.pages.dev/200

jece00832v.pages.dev/696

walka ze słabościami w literaturze